S
YAŞLIDA AŞILAMA
İleri yaşla birlikte kronik hastalıkların artması, bağışıklık sistemnde ortaya çıkan zaafiyet, dokulardaki hasarlar ve çok sayıda ilaç kullanılması infeksiyon riskini arttırmaktadır. Toplumda sıkça görülen virüs infeksiyonları genç-orta yaş bireylerde çoğu kez sorunsuz atlatılırken ileri yaştaki bireylerde yukarıda belirtilen birtakım sebeplerle daha uzun sürmekte ve bazen ilerleyerek hayatı tehdit eden bakteriyal infeksiyonlara sebep olmaktadır.
İleri yaşta özellikle üst solunum yolu infeksiyonları kolaylıkla alt solunum yoluna ilerlemekte ve zatürreye sebep olmaktadır. Yaşlılarda zatürre hastane yatışı ve hatta yoğun bakım yatışına neden olmaktadır. Hastane ve yoğun bakım yatışları da uzadığında ağır hastane infeksiyonları yüzünden kişinin ölümüne sebebiyet verebilmektedir.
Yapılan çalışmalar çocukluk çağında olduğu gibi ileri yaşta da aşılamanın çok değerli olduğunu göstermiştir.
İleri yaş için güncel aşı takvimi aşağıda verilmiştir:
X: Gerekli
XX: Riskli bireylerde
1.Zatürre aşısı(X)
Kişi 65 yaşın üzerinde ve daha önce hiç aşı olmamışsakonjuge pnomokok aşısı 13 valan. 1 yıl sonra polisakkarit aşı-23 valan.
Kişi 65 yaşın üzerinde ve daha önce 65 üzeri bir yaşta polisakkarid 23 valan aşı olduysa ve aradan 1 yıl geçmişse konjuge 13 valan aşı
Kişi 65yaşın üzerinde ve daha önce 65 yaş altında iken polisakkarit 23 valan aşı olduysa ve aradan 1 yıl geçmişse önce konjuge 13 valan aşı olmalı aradan 1 yıl geçtikten sonra da 23 valan polisakkarit aşı olmalıdır.
2.Tetanoz(X)
10 yılda bir rapel olunmalıdır
3.Influenza (grip)(X)
Her yıl eylül-ekim döneminde olunmalıdır
4.Hepatit B(X)
İnfeksiyon geçirmemiş yani doğal bağışıklığı olmayan bireylerde yapılacak ilk doz ardından 1. ve 6. aylarda tekrar edilmek üzere toplam 3 doz şeklinde yapılmalıdır.
5.Hepatit A(X)
Doğal bağışıklığı olmayan bireylerde yapılacakilk dozun ardındna 6. ayda tekrar edilmek üzere toplam 2 doz.
6.Herpes Zoster(X)
65 yaş üstü 1 doz
7.Su çiçeği (chicken pox, varisella)(XX)
Rutin değil. Riskli bireylerde daha önce yapılmadıysa 1 ay arayla 2 doz
8.Meningokok(XX)
Riskli bireylerde, riskli coğrafyalara seyahat edeceklere 1 doz.
9.Hemofilus influenza tip b(XX)
Riskli bireylerde (dalağı operasyonla çıkarılmış bireyler, orak hücreli anemisi olanlar, kemik iliği nakli yapılacaklar) 4 hafta arayla 3 doz.
İleri yaşla birlikte kronik hastalıkların artması, bağışıklık sistemnde ortaya çıkan zaafiyet, dokulardaki hasarlar ve çok sayıda ilaç kullanılması infeksiyon riskini arttırmaktadır. Toplumda sıkça görülen virüs infeksiyonları genç-orta yaş bireylerde çoğu kez sorunsuz atlatılırken ileri yaştaki bireylerde yukarıda belirtilen birtakım sebeplerle daha uzun sürmekte ve bazen ilerleyerek hayatı tehdit eden bakteriyal infeksiyonlara sebep olmaktadır.
İleri yaşta özellikle üst solunum yolu infeksiyonları kolaylıkla alt solunum yoluna ilerlemekte ve zatürreye sebep olmaktadır. Yaşlılarda zatürre hastane yatışı ve hatta yoğun bakım yatışına neden olmaktadır. Hastane ve yoğun bakım yatışları da uzadığında ağır hastane infeksiyonları yüzünden kişinin ölümüne sebebiyet verebilmektedir.
Yapılan çalışmalar çocukluk çağında olduğu gibi ileri yaşta da aşılamanın çok değerli olduğunu göstermiştir.
İleri yaş için güncel aşı takvimi aşağıda verilmiştir:
X: Gerekli
XX: Riskli bireylerde
1.Zatürre aşısı(X)
Kişi 65 yaşın üzerinde ve daha önce hiç aşı olmamışsakonjuge pnomokok aşısı 13 valan. 1 yıl sonra polisakkarit aşı-23 valan.
Kişi 65 yaşın üzerinde ve daha önce 65 üzeri bir yaşta polisakkarid 23 valan aşı olduysa ve aradan 1 yıl geçmişse konjuge 13 valan aşı
Kişi 65yaşın üzerinde ve daha önce 65 yaş altında iken polisakkarit 23 valan aşı olduysa ve aradan 1 yıl geçmişse önce konjuge 13 valan aşı olmalı aradan 1 yıl geçtikten sonra da 23 valan polisakkarit aşı olmalıdır.
2.Tetanoz(X)
10 yılda bir rapel olunmalıdır
3.Influenza (grip)(X)
Her yıl eylül-ekim döneminde olunmalıdır
4.Hepatit B(X)
İnfeksiyon geçirmemiş yani doğal bağışıklığı olmayan bireylerde yapılacak ilk doz ardından 1. ve 6. aylarda tekrar edilmek üzere toplam 3 doz şeklinde yapılmalıdır.
5.Hepatit A(X)
Doğal bağışıklığı olmayan bireylerde yapılacakilk dozun ardındna 6. ayda tekrar edilmek üzere toplam 2 doz.
6.Herpes Zoster(X)
65 yaş üstü 1 doz
7.Su çiçeği (chicken pox, varisella)(XX)
Rutin değil. Riskli bireylerde daha önce yapılmadıysa 1 ay arayla 2 doz
8.Meningokok(XX)
Riskli bireylerde, riskli coğrafyalara seyahat edeceklere 1 doz.
9.Hemofilus influenza tip b(XX)
Riskli bireylerde (dalağı operasyonla çıkarılmış bireyler, orak hücreli anemisi olanlar, kemik iliği nakli yapılacaklar) 4 hafta arayla 3 doz.
