Birleşik Krallık, Yapay Zekayı Mucit Olarak Görmeyecek

Kodlar aracılığıyla kaydedilen komutlarla vazifeleri yerine getiren

yapay zeka sistemleri

gün geçtikçe hayatımızın her noktasına dahil oluyor. Günümüzde bilhassa otomotiv, görüntü oyunları ve finans/ekonomi alanlarında epey sık kullanılıyor. Son günlerde ise yapay zeka ile geliştirilen robotların

mucit olma hakkı

tartışılıyor.

Dr. Stephen Thaler tarafından geliştirilen

DABUS

isimli yapay zeka, sistemi kusursuz donanımı sayesinde birçok fikir ve icatlar öne sürebiliyor. Dr. Thaler, DABUS ismine tekraren patent alma müracaatında bulunmuş ve reddedilmişti. İngiltere mahkemesi de yapay zekanın yazılım ile geliştirildiği için

insan haklarından mahrum olduğuna,

bu yüzden de patent sahibi olamayacağına karar verdi.

Dr. Thaler temyizde de reddedildi:

Avustralya Federal Mahkemesi'nin son verdiği karara nazaran DABUS,

mucit olarak görülecek

fakat patentin sahibi DABUS'un geliştiricisi Dr. Stephen Thaler olarak kabul edilecekti. Dr. Thaler, patentlerini kendi ismiyle göndermeyi

reddedince

Birleşik Krallık Patent ve Fikri Mülkiyet Ofisi Thaler'ı kayıt sürecinden çıkardı. Thaler, Patent Ofislerini mahkemeye verdi, davayı kaybetti. Reddi kabul etmeyen Thaler, temyize başvurdu ve yeniden kaybetti. Temyiz'deki Yargıç Elisabeth Laing yapay zekanın yalnızca temel kişi haklarına sahip olabileceğini, patent alma yasal bir hak olduğu için

sadece

bir şahsa verilebileceğini söz etti.

Son vakitlerde yapay zeka haklarıyla ilgili konuşmalar sık sık gündeme geliyor ve elbet ki gelmeye devam edecek. Yapay zeka tartışmalarının ne noktalara gideceğini oturup göreceğiz.

ABD reddetmiş, Avustralya onaylamıştı:

Haftalardır devam eden yapay zekanın mucit olup olamayacağı tartışması, Avustralya'nın onayıyla bir gaza gelmişti. Ancak birkaç hafta sonra ABD, birebir başvuruyu mucitin maddedeki tarifi gerekçesiyle reddetmişti.

Yapay zeka sistemlerinin giderek hayatımızın her alanında daha fazla rol aldığı doğrudur. Özellikle otomotiv, video oyunları ve finans/ekonomi gibi alanlarda sıkça kullanılmaktadır. Son zamanlarda yapay zeka ile geliştirilen robotların mucitlik hakları konusundaki tartışmalar da artmaktadır.

Bahsedilen Dr. Stephen Thaler tarafından geliştirilen DABUS isimli yapay zeka sistemi, kusursuz donanımıyla birçok fikir ve icat ortaya koyabiliyor. Ancak, patent alma sürecinde yaşananlar neticesinde İngiltere mahkemesi yapay zekanın insan haklarından yoksun olduğunu ve bu sebeple patent sahibi olamayacağını kararlaştırmıştır. Avustralya'da ise DABUS'un mucit olarak kabul edilmesi ancak patent sahibinin Dr. Stephen Thaler olarak görülmesi kararlaştırılmıştır.

Temyiz süreci de sonuçsuz kalan Dr. Thaler, yapay zekanın sadece temel haklara sahip olabileceğini ve patent alma hakkının yasal bir hak olduğunu, dolayısıyla sadece bir kişiye verilebileceğini belirtmiştir. Yapay zeka haklarıyla ilgili tartışmaların devam edeceği kesindir ve gelecekte neler olacağını hep birlikte göreceğiz.

ABD ile Avustralya arasındaki farklı yaklaşımlar da dikkat çekicidir. Avustralya'nın yapay zekayı mucit olarak kabul etmesine karşın ABD, maddedeki tarife dayanarak başvuruyu reddetmiştir. Bu konudaki farklılıkların da yapay zeka alanındaki gelişmelere etkisi olabilir.